کد مطلب:277070 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:206
عقیده به ظهور حضرت مهدی یک مسأله عقلی و منطقی است
هنگامی كه به وضع كنونی جهان نظر می افكنیم و سیر صعودی جنایتها، جنگها و خونریزی ها، كشمكش ها، و اختلافات بین المللی و گسترش روز افزون مفاسد اخلاقی و اجتماعی را مشاهده می كنیم، پرسشهایی برایمان مطرح می شود كه:
آیا اوضاع كنونی جهان به همین منوال پیش خواهد رفت؟
آیا دامنه این جنایتها، خیانتها و كشتارها همچنان گسترش خواهد یافت؟
آیا این كشور گشایی ها، توسعه طلبی ها و ظلم و ستمهای بی حد و مرز همچنان ادامه خواهد داشت؟
آیا این همه انحرافات عقیدتی و مفاسد اخلاقی و ظلم های اجتماعی همچون باتلاق متعفّنی، بشریّت را در كام خود فرو خواهد برد؟ یا این كه روزنه امیدی برای نجات بشر و اصلاح جامعه وجود خواهد داشت؟
در پاسخ این سؤالات مهم باید گفت: از نظر عقل و اندیشه سالم، روزنه امیدی برای نجات و اصلاح بشر وجود دارد و سرانجام روزی فراخواهد رسید كه این ابرهای سیاه و تاریك و طوفان های مرگبار و سیل های ویرانگر فتنه و فساد از میان خواهد رفت، آسمان صاف و روشن و آفتاب تابنده و درخشان به دنبال خواهد آورد، و این گردابهای مخوف و هولناك برای همیشه در برابر بشر نخواهد بود، و در افقی نه چندان دور نشانه های ساحل نجات به چشم می خورد، چه آن كه جهان در انتظار یك مصلح بزرگ الهی است كه با یك قیام عظیم و گسترده همه عالم را به نفع حقّ و عدالت دگرگون خواهد نمود، و بشریّت را از تیرگی، ظلم، فساد، ستم و تباهی نجات خواهد داد.
برای روشن شدن مطلب، به دو دلیل عقلی توجّه فرمایید:
الف: نظام آفرینش به ما این درس را می دهد كه جهان بشریّت سرانجام باید به قانون عدالت تن در دهد، و خواه ناخواه تسلیم یك نظم عادلانه و پایدار گردد.
توضیح مطلب این كه: جهان هستی تا آنجا كه می دانیم مجموعه ای از نظام های عالم
[ صفحه 49]
است، وجود قوانین منظم در سرتاسر این جهان، دلیل بر یكپارچگی و به هم پیوستگی این نظام است و مسأله نظم و قانون، یكی از جدّی ترین و اساسی ترین مسایل این جهان محسوب می شود.
از منظومه های بزرگ جهان گرفته تا یك ذرّه «اتم» ـ كه میلیونها از آن را می توان بر روی نوك سوزنی جای داد ـ همه و همه تابع یك نظام دقیق و معیّن و برنامه حساب شده ای می باشند.
دستگاه های مختلف بدن انسان نیز از ساختمان یك سلّول كوچك گرفته تا مغز، اعصاب، قلب، ششها و سایر اعضا و جوارح آدمی همه و همه دارای آنچنان نظم دقیقی هستند كه هركدام از آنها مانند یك ساعت بسیار دقیق در بدن انسان كار می كند، و ساختمان منظم دقیق ترین كامپیوترهای جهان در برابر آنها بسیار ناچیز و كم ارزش می نماید.
به طور خلاصه، با یك نگاه ساده به جهانی كه در آن زندگی می كنیم به این حقیقت می رسیم كه جهان هستی در هم و برهم نیست، بلكه تمام پدیده ها بر یك خط سیر معیّنی حركت می كنند، و همه دستگاههای جهان هستی همچون لشكر انبوهی كه به واحدهای منظمی تقسیم شده باشند به سوی مقصد معیّنی به پیش می روند.
بنابراین، آیا در جهانی این چنین كه انسان «جزء» این «كلّ» است، می تواند به صورت یك وصله نامنظّم و نا همرنگ، با جنگ و خونریزی و ظلم و ستم اجتماعی زندگی كند؟!
آیا بی عدالتی ها و فسادهای اخلاقی و اجتماعی كه نوعی بی نظمی است می تواند برای همیشه بر جامعه بشریّت حاكم باشد؟!
آیا خدایی كه در نظام شگفت انگیز جهان هیچ یك از نیازهای موجودات عالم را از نظر لطف و عنایتش دور نداشته، و به انسان چشم بینا، گوش شنوا و عقل و هوش كافی عنایت فرموده است می توان گفت كه: بشریّت را به حال خود رها ساخته است تا همچنان در وادی ضلالت و گمراهی گام بردارد، و با بی نظمی و بی عدالتی به زندگی خود ادامه دهد؟!
آیا ممكن است خداوندی كه این چنین نیازمندیهای انسان را تأمین می كند او را از
[ صفحه 50]
وجود یك راهنمای دانا و توانا و معصوم كه با غیب این عالم در ارتباط بوده و بشریّت را به راه سعادت و خوشبختی رهنمون شود، محروم سازد؟!
تردیدی نیست كه از نظر عقل و اندیشه، برای برقراری نظم و قانون و جلوگیری از هرج و مرج و ریشه كن شدن فتنه و فساد، و اجرای قسط و عدالت، وجود رهبری الهی و آسمانی لازم و ضروری است.
به همین دلیل است كه امیرمؤمنان (علیه السلام) در یكی از سخنان خود در «نهج البلاغه» می فرماید:
«اللهمّ بلی، لا تخلو الأرض من قائم للّه بحجّة إمّا ظاهراً مشهوراً، وإمّا خائفاً مغموراً، لئلاّ تبطل حجج اللّه وبیّناته». [1] .
«آری بار خدایا! زمین هرگز از حجّت خدا خالی نخواهد بود كه یا ظاهر و آشكار، و یا ترسان و نهان خواهد بود، تا حجّتها و دلایل روشن پروردگار باطل نگردد».
بنابراین، نتیجه ای كه از این بحث به دست می آید این است كه مشاهده نظام هستی و جهان آفرینش ما را به این حقیقت متوجّه می سازد كه سرانجام جهان بشریّت و جامعه انسانیّت نیز در برابر نظم و عدالت سرتسلیم فرود خواهد آورد، و به مسیر اصلی آفرینش باز خواهد گشت.
ب: سیر تكاملی جامعه ها نیز دلیل دیگری بر آینده روشن جهان بشریّت است؛ زیرا ما هرگز نمی توانیم این حقیقت را انكار كنیم كه جامعه بشریّت از روزی كه خود را شناخته است پیوسته در حال پیشرفت بوده و رو به كمال و ترقّی حركت نموده و هیچ گاه در یك مرحله توقّف نكرده است.
در جنبه های مادّی، از نظر خوراك، پوشاك و مسكن، و تهیّه سایر لوازم زندگی، روزی در ابتدایی ترین شرایط زندگی قرار داشته، و امروز بر خلاف زمان های گذشته، به مرحله ای رسیده است كه عقلها را حیران و چشمها را خیره ساخته، و به طور مسلّم این سیر صعودی باز همچنان ادامه خواهد یافت.
[ صفحه 51]
از نظر علوم و دانش و فرهنگ نیز پیوسته رو به سمت جلو حركت نموده، به اختراعات و اكتشافات جدید و مدرنی دست یافته، و روز به روز كشف تازه و تحقیق جدید و مطلب نوی را در این زمینه به دست آورده است.
این «قانون تكامل» سرانجام شامل جنبه های اخلاقی و معنوی و اجتماعی نیز می شود، و انسانیّت را به سوی یك قانون عادلانه، و صلح و عدالت پایدار، و فضایل اخلاقی و معنوی به پیش می برد، و اگر امروز می بینیم كه مفاسد اخلاقی در دنیای كنونی رو به فزونی است و بشریّت در گرداب فساد و تباهی دست و پا می زند، این خود نیز زمینه را برای یك انقلاب تكاملی، سرانجام آماده می كند.
البته ناگفته پیداست كه هرگز نمی گوییم كه فساد را باید تشویق كرد، ولی می گوییم: فساد وقتی كه از حدّ گذشت عكس العمل آن یك انقلاب تكاملی معنوی خواهد بود كه بشریّت را به جهان انسانیّت باز خواهد گرداند؛ زیرا هنگامی كه انسانها در دام بلا گرفتار شدند، و به بن بست رسیدند، و عواقب نامطلوب گناهان خویش را دیدند، و سرهای آنها به سنگ خورد، و جانهایشان به لب رسید، حدّ اقل آماده پذیرش اصول سعادت آفرینی كه از ناحیه یك رهبر الهی و دینی ارائه می شود، خواهند گردید.
پس باتوجّه به آنچه گذشت، به این نتیجه می رسیم كه: عقیده به ظهور حضرت مهدی (علیه السلام)،یك مسأله عقلی و منطقی است كه نیازی به هیچ بیان ندارد؛ زیرا هر انسان عاقلی آن را تصدیق، و هر خردمندی آن را تأیید می نماید.
آیا اوضاع كنونی جهان به همین منوال پیش خواهد رفت؟
آیا دامنه این جنایتها، خیانتها و كشتارها همچنان گسترش خواهد یافت؟
آیا این كشور گشایی ها، توسعه طلبی ها و ظلم و ستمهای بی حد و مرز همچنان ادامه خواهد داشت؟
آیا این همه انحرافات عقیدتی و مفاسد اخلاقی و ظلم های اجتماعی همچون باتلاق متعفّنی، بشریّت را در كام خود فرو خواهد برد؟ یا این كه روزنه امیدی برای نجات بشر و اصلاح جامعه وجود خواهد داشت؟
در پاسخ این سؤالات مهم باید گفت: از نظر عقل و اندیشه سالم، روزنه امیدی برای نجات و اصلاح بشر وجود دارد و سرانجام روزی فراخواهد رسید كه این ابرهای سیاه و تاریك و طوفان های مرگبار و سیل های ویرانگر فتنه و فساد از میان خواهد رفت، آسمان صاف و روشن و آفتاب تابنده و درخشان به دنبال خواهد آورد، و این گردابهای مخوف و هولناك برای همیشه در برابر بشر نخواهد بود، و در افقی نه چندان دور نشانه های ساحل نجات به چشم می خورد، چه آن كه جهان در انتظار یك مصلح بزرگ الهی است كه با یك قیام عظیم و گسترده همه عالم را به نفع حقّ و عدالت دگرگون خواهد نمود، و بشریّت را از تیرگی، ظلم، فساد، ستم و تباهی نجات خواهد داد.
برای روشن شدن مطلب، به دو دلیل عقلی توجّه فرمایید:
الف: نظام آفرینش به ما این درس را می دهد كه جهان بشریّت سرانجام باید به قانون عدالت تن در دهد، و خواه ناخواه تسلیم یك نظم عادلانه و پایدار گردد.
توضیح مطلب این كه: جهان هستی تا آنجا كه می دانیم مجموعه ای از نظام های عالم
[ صفحه 49]
است، وجود قوانین منظم در سرتاسر این جهان، دلیل بر یكپارچگی و به هم پیوستگی این نظام است و مسأله نظم و قانون، یكی از جدّی ترین و اساسی ترین مسایل این جهان محسوب می شود.
از منظومه های بزرگ جهان گرفته تا یك ذرّه «اتم» ـ كه میلیونها از آن را می توان بر روی نوك سوزنی جای داد ـ همه و همه تابع یك نظام دقیق و معیّن و برنامه حساب شده ای می باشند.
دستگاه های مختلف بدن انسان نیز از ساختمان یك سلّول كوچك گرفته تا مغز، اعصاب، قلب، ششها و سایر اعضا و جوارح آدمی همه و همه دارای آنچنان نظم دقیقی هستند كه هركدام از آنها مانند یك ساعت بسیار دقیق در بدن انسان كار می كند، و ساختمان منظم دقیق ترین كامپیوترهای جهان در برابر آنها بسیار ناچیز و كم ارزش می نماید.
به طور خلاصه، با یك نگاه ساده به جهانی كه در آن زندگی می كنیم به این حقیقت می رسیم كه جهان هستی در هم و برهم نیست، بلكه تمام پدیده ها بر یك خط سیر معیّنی حركت می كنند، و همه دستگاههای جهان هستی همچون لشكر انبوهی كه به واحدهای منظمی تقسیم شده باشند به سوی مقصد معیّنی به پیش می روند.
بنابراین، آیا در جهانی این چنین كه انسان «جزء» این «كلّ» است، می تواند به صورت یك وصله نامنظّم و نا همرنگ، با جنگ و خونریزی و ظلم و ستم اجتماعی زندگی كند؟!
آیا بی عدالتی ها و فسادهای اخلاقی و اجتماعی كه نوعی بی نظمی است می تواند برای همیشه بر جامعه بشریّت حاكم باشد؟!
آیا خدایی كه در نظام شگفت انگیز جهان هیچ یك از نیازهای موجودات عالم را از نظر لطف و عنایتش دور نداشته، و به انسان چشم بینا، گوش شنوا و عقل و هوش كافی عنایت فرموده است می توان گفت كه: بشریّت را به حال خود رها ساخته است تا همچنان در وادی ضلالت و گمراهی گام بردارد، و با بی نظمی و بی عدالتی به زندگی خود ادامه دهد؟!
آیا ممكن است خداوندی كه این چنین نیازمندیهای انسان را تأمین می كند او را از
[ صفحه 50]
وجود یك راهنمای دانا و توانا و معصوم كه با غیب این عالم در ارتباط بوده و بشریّت را به راه سعادت و خوشبختی رهنمون شود، محروم سازد؟!
تردیدی نیست كه از نظر عقل و اندیشه، برای برقراری نظم و قانون و جلوگیری از هرج و مرج و ریشه كن شدن فتنه و فساد، و اجرای قسط و عدالت، وجود رهبری الهی و آسمانی لازم و ضروری است.
به همین دلیل است كه امیرمؤمنان (علیه السلام) در یكی از سخنان خود در «نهج البلاغه» می فرماید:
«اللهمّ بلی، لا تخلو الأرض من قائم للّه بحجّة إمّا ظاهراً مشهوراً، وإمّا خائفاً مغموراً، لئلاّ تبطل حجج اللّه وبیّناته». [1] .
«آری بار خدایا! زمین هرگز از حجّت خدا خالی نخواهد بود كه یا ظاهر و آشكار، و یا ترسان و نهان خواهد بود، تا حجّتها و دلایل روشن پروردگار باطل نگردد».
بنابراین، نتیجه ای كه از این بحث به دست می آید این است كه مشاهده نظام هستی و جهان آفرینش ما را به این حقیقت متوجّه می سازد كه سرانجام جهان بشریّت و جامعه انسانیّت نیز در برابر نظم و عدالت سرتسلیم فرود خواهد آورد، و به مسیر اصلی آفرینش باز خواهد گشت.
ب: سیر تكاملی جامعه ها نیز دلیل دیگری بر آینده روشن جهان بشریّت است؛ زیرا ما هرگز نمی توانیم این حقیقت را انكار كنیم كه جامعه بشریّت از روزی كه خود را شناخته است پیوسته در حال پیشرفت بوده و رو به كمال و ترقّی حركت نموده و هیچ گاه در یك مرحله توقّف نكرده است.
در جنبه های مادّی، از نظر خوراك، پوشاك و مسكن، و تهیّه سایر لوازم زندگی، روزی در ابتدایی ترین شرایط زندگی قرار داشته، و امروز بر خلاف زمان های گذشته، به مرحله ای رسیده است كه عقلها را حیران و چشمها را خیره ساخته، و به طور مسلّم این سیر صعودی باز همچنان ادامه خواهد یافت.
[ صفحه 51]
از نظر علوم و دانش و فرهنگ نیز پیوسته رو به سمت جلو حركت نموده، به اختراعات و اكتشافات جدید و مدرنی دست یافته، و روز به روز كشف تازه و تحقیق جدید و مطلب نوی را در این زمینه به دست آورده است.
این «قانون تكامل» سرانجام شامل جنبه های اخلاقی و معنوی و اجتماعی نیز می شود، و انسانیّت را به سوی یك قانون عادلانه، و صلح و عدالت پایدار، و فضایل اخلاقی و معنوی به پیش می برد، و اگر امروز می بینیم كه مفاسد اخلاقی در دنیای كنونی رو به فزونی است و بشریّت در گرداب فساد و تباهی دست و پا می زند، این خود نیز زمینه را برای یك انقلاب تكاملی، سرانجام آماده می كند.
البته ناگفته پیداست كه هرگز نمی گوییم كه فساد را باید تشویق كرد، ولی می گوییم: فساد وقتی كه از حدّ گذشت عكس العمل آن یك انقلاب تكاملی معنوی خواهد بود كه بشریّت را به جهان انسانیّت باز خواهد گرداند؛ زیرا هنگامی كه انسانها در دام بلا گرفتار شدند، و به بن بست رسیدند، و عواقب نامطلوب گناهان خویش را دیدند، و سرهای آنها به سنگ خورد، و جانهایشان به لب رسید، حدّ اقل آماده پذیرش اصول سعادت آفرینی كه از ناحیه یك رهبر الهی و دینی ارائه می شود، خواهند گردید.
پس باتوجّه به آنچه گذشت، به این نتیجه می رسیم كه: عقیده به ظهور حضرت مهدی (علیه السلام)،یك مسأله عقلی و منطقی است كه نیازی به هیچ بیان ندارد؛ زیرا هر انسان عاقلی آن را تصدیق، و هر خردمندی آن را تأیید می نماید.
[1] نهج البلاغه فيض، كلمات قصار، شماره 139، ص 1158 ؛ منتخب الأثر، ص 270 ؛ و قريب به اين مضمون بحار الانوار، ج 52، ص 192 از امام صادق (عليه السلام).